Ορισμός
Η παγκρεατίτιδα είναι μια φλεγμονή του παγκρέατος που διακρίνεται σε:
- Οξεία παγκρεατίτιδα: Οξεία φλεγμονή που συχνά υποχωρεί μετά από θεραπεία.
- Χρόνια παγκρεατίτιδα: Μακροχρόνια φλεγμονή που προκαλεί μόνιμες βλάβες στο πάγκρεας και επηρεάζει τη λειτουργία του.
Παθογένεση
- Οξεία παγκρεατίτιδα: Οι πιο κοινές αιτίες είναι η λιθίαση των χοληφόρων και η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ. Άλλες αιτίες περιλαμβάνουν λοιμώξεις, φάρμακα και τραύματα.
- Χρόνια παγκρεατίτιδα: Αναπτύσσεται μετά από επαναλαμβανόμενα επεισόδια οξείας παγκρεατίτιδας, συνήθως λόγω χρόνιου αλκοολισμού, γενετικών παραγόντων ή αυτοάνοσων νοσημάτων.
Διάγνωση
Η διάγνωση βασίζεται σε κλινικά συμπτώματα, εργαστηριακές εξετάσεις και απεικονιστικές μεθόδους:
- Οξεία παγκρεατίτιδα: Χαρακτηριστικά συμπτώματα είναι ο έντονος κοιλιακός πόνος, η ναυτία και εμετός, με αυξημένα επίπεδα αμυλάσης και λιπάσης στο αίμα. Η αξονική τομογραφία βοηθά στην εκτίμηση της σοβαρότητας.
- Χρόνια παγκρεατίτιδα: Συχνά συνδέεται με κοιλιακό πόνο, δυσαπορρόφηση και απώλεια βάρους. Απεικονιστικά ευρήματα όπως ασβεστώσεις στο πάγκρεας ή ατροφία επιβεβαιώνουν τη διάγνωση.
Θεραπεία
- Οξεία παγκρεατίτιδα: Θεραπεία σε νοσοκομείο με ενυδάτωση, παυσίπονα και νηστεία για ανάπαυση του παγκρέατος. Σε σοβαρές περιπτώσεις, μπορεί να χρειαστεί χειρουργική επέμβαση ή παροχέτευση αποστημάτων.
- Χρόνια παγκρεατίτιδα: Διαχείριση του πόνου, ενζυμικά συμπληρώματα για τη διευκόλυνση της πέψης και αποφυγή αλκοόλ και λιπαρών τροφών. Σε σοβαρές περιπτώσεις, ενδείκνυται χειρουργική αντιμετώπιση για την ανακούφιση της πίεσης ή την αφαίρεση των νεκρωμένων τμημάτων.
Η έγκαιρη διάγνωση και η εξατομικευμένη θεραπεία είναι απαραίτητες για την πρόληψη επιπλοκών, όπως η ανεπάρκεια του παγκρέατος ή η ανάπτυξη ψευδοκύστεων και νεοπλασιών.